Stage Dagen Surgical Ward

Eerste stagedagen
Dag 1

Maandag hebben we voor het eerst stage gelopen in het Sint Margret marquart cathotlic hospital. Omdat het zondag niet gelukt was onze uniformen op te halen (de kleermaker was niet in zijn winkel op de afgesproken tijd) moesten we maandag ochtend voordat we begonnen naar zijn winkeltje om de uniformen op te halen. Gelukkig was hij nu wel aanwezig en konden we onze uniformen meenemen. Hierna zijn we door onze chauffeur Michael afgezet bij het hospital, de dag kon beginnen. We moesten ons eerst bij de administrator melden. Zij vertelde ons dat we moesten wachten en dat we door de hoofdzuster werden opgehaald. Na een kwartiertje wachten werden we door de hoofdzuster meegenomen naar haar kantoortje, wat nou precies de bedoeling was weten we ook niet maar na 5 minuten konden we weer gaan en konden we naar onze eigen afdelingen vertrekken. Ik stond samen met Lukas op surgical ward. Dit is te vergelijken met de afdeling chirurgie, nou ja te vergelijken… Laten we het erop houden dat de patiënten ongeveer dezelfde diagnose hebben (patiënten die geopereerd moeten worden of zijn). Nadat we ons hadden voorgesteld bij de verpleegkundige werden we door John meegenomen voor wound dressing. Een keer in de 2 weken komt er een chirurg in huis die een hele rits operaties uitvoert. Na 8 dagen komen de patiënten terug en worden de hechtingen verwijderd. We hebben gezien hoe verschillende hechtingen verwijderd werden na een liesbreukoperaties, aangezien dit de vorige keer dat de chirurg in huis was de operaties waren. De wijze waarop dit gebeurde was toch wel schokkend te noemen. Waar wij in Nederland heel voorzichtig zijn en alles laten controleren door een doktor worden hier de patiënten alleen door een verpleegkundige gezien. Deze maakt ook de keuze of de hechtingen verwijderd kunnen worden. Volgens mij maakt het niet zoveel uit hoe de wond eruit ziet want we hebben verschillende wonden gezien waarbij naar mijn idee, en ik zal jullie de details besparen, de hechtingen nog niet bij verwijderd konden worden. Er kwam een patiënt binnen die een ongeluk gehad had met een vrachtwagen. Hij had een wond aan zijn voet en aan zijn pink. De hechtingen in zijn voet konden eruit en werden snel verwijderd. Daarna moesten de hechtingen aan zijn pink eruit, toen deze verwijderd werden bleek de wond gewoon nog volledig open te zijn. Er werd wat pus uit gedrukt. Het bovenste kootje bewoog naar ons idee toch gevaarlijk op en neer bij het verwijderen van de hechtingen. Met een flinke dot alcohol erop waarbij de patiënt nog net niet schreeuwend op de bank lag werd tot onze grote verbazing de wond gewoon verbonden. Er werd wat betadine op een gaasje gedaan en dit werd er omheen gedraaid. We hebben onze ogen uit staan kijken, omdat naar ons idee het kootje beter geamputeerd kon worden omdat ie zover doorgesneden was. Nadat er een gaasje met betadine omheen zat werd er een verbandje omheen gedraaid en de patiënt mocht weer gaan, oke goodmorning Ghana…. Naast de verschillende hechtingen die verwijderd werden kwamen ook alle patiënten die een wond hadden langs. Chirurgische wonden, trauma wonden, ontsteking wonden. Je kunt het zo gek niet bedenken en we hebben het gezien. In Nederland hebben we voor elke wond een ander beleid en word er goed gekeken wat voor handeling de verpleegkundige moet uitvoeren op de wond. Hier word iedere wond hetzelfde behandeld ofja zoals John zei “every wound is different and we treat them wound by wound”. Nou toch niet in die paar uur dat wij er waren, en we hebben toch echt verschillende wonden gezien! Elke wond word schoongemaakt met een katoenen watje met flink veel alcohol erop. Iedereen heeft wel eens een wondje gehad waarop (en de verpleegkundige onder ons weten wat ik bedoel) per ongeluk wat desinfecteer alcohol op komt, een klein wondje is al niet prettig en prikt enorm laat staan een wond van een paar cm doorsnee en een paar cm diep. Hoe groot, diep of stadia van ontsteking (mooi doorbloed, ontstoken of necrotisch) de wond is maakt niet uit, gewoon flink veel alcohol erop en dan is het goed. Dat is volgens mij hier de gedachte. Patiënten geven geen kik, je ziet ze op hun tanden bijten en hun gezicht vertrekken maar een gil geven ho maar. We kregen een patiënt die gevallen was en een hap uit haar scheenbeen miste deze wond was mooi ontstoken en ze kwam strompelend binnen. Ze mocht op de tafel gaan liggen maar kwam hier zelf amper op. Ik denk niet dat ik de verpleegkundige hier een hand heb zien uitsteken om de patiënt te helpen, dat lossen ze zelf maar op, zij willen behandeld worden. Wij hebben die patiënt dus maar even een tilletje gegeven omdat het echt niet ging. John vroeg aan ons of wij in Nederland ook een soort honing verband gebruikten en wij konden vertellen dat we dat hadden. Hier gebruikten ze ook zoiets waarbij een nieuwe fles tevoorschijn kwam. “this is vinegar, we put it on the wound” uhh sorry?! Er werd letterlijk vanuit het flesje een scheut azijn in de wond gegoten waarbij de vrouw een kreet uitsloeg die door merg en been ging. Hierna werd ook deze wond ook nog behandeld met alcohol, Lukas en ik hebben elkaar soms vragend aangekeken en wijs ons mond gehouden aangezien dit hier een normale manier van verplegen is. Verbandje eromheen en klaar. Wat nou het verband was met het honing verband weten we ook niet want we hebben geen honing verband gezien. Ik kan nog even doorgaan en elke wond die we gezien hebben beschrijven maar er zitten verhalen tussen die ik eigenlijk niet op kan schrijven puur omdat het gewoon te schokkend is deze zomaar op het internet te zetten, ik denk ook niet dat ik jullie er een groot plezier mee doe. We werden door een van de zusters geroepen of we met de doktor een rondje wilde lopen langs de patiënten. Natuurlijk wilden we dat wel en nadat we onszelf voorgesteld hadden aan een dokter, zijn assistent en een medical student konden we beginnen. Elke patiënt werd gezien en de dokter voerde wat onderzoekjes uit, waarbij vaak zonder handschoenen wonden uitgeknepen en betast werden. We kregen regelmatig de vraag wat wij ervan dachten, en tot onze grote verbazing wisten we meer als de afgestudeerde assistent van de doktor die regelmatig moest zwijgen vanwege kennisgebrek. We hadden verschillende kamers maar de normale ghanees komt op een 8 of 9 persoonskamer te liggen, mannen en vrouwen liggen apart van elkaar en als je genoeg geld hebt kun je een 1 of 2 persoon kamer claimen. Het hele systeem is anders als bij ons omdat driekwart van de ghanezen niet verzekerd is. Iedereen moet zijn eigen spullen aanschaffen en meenemen naar bijvoorbeeld de wound dressing. Spullen die mensen hier zelf moeten kopen zijn bijvoorbeeld betadine en infuuszakken, infuusjes worden wel vanuit het ziekenhuis geprikt, maar er wordt precies bijgehouden op een papiertje wat iemand gebruikt zodat ze dit later kunnen afrekenen. Ondertussen waren we al 5 uur aan het werk zonder pauze en was het dus tijd om even iets te eten, we bleken een uur pauze te hebben (jeuhj haha) en we hebben met de andere studenten in de kantine een warme maaltijd gegeten, gele rijst met kip. We konden even ervaringen wisselen en na het uur moesten we weer terug. Gelukkig hoefden we nog maar een uurtje te werken aangezien het ondertussen boven de 35 graden was. Ik kan je vertellen met alleen een ventilator boven je kop is het toch aardig zweten. We hebben de overdracht meegemaakt naar de volgende dienst maar dit stelde weinig voor. Waar het op neer kwam was dat de verpleegkundige vertelde dat het in het boek stond en dat de volgende dienst zelf even moesten lezen hoe het ging. Binnen een kwartier hadden we denk ik 30 patiënten besproken. In Nederland doe ik als ik moet overdragen een kwartier over 4 patiënten en dan heb ik soms nog niet alles kunnen vertellen. Er werd ons verteld dat we mochten gaan en samen met wat andere studenten zijn we nog even de markt op geweest om boodschappen te doen voor het avondeten. Toen we eenmaal op de markt aankwamen was het een drukte waar je u tegen zegt. Overal handeltjes en kraampjes erg grappig om te zien dat de tijd van de dag een groot verschil maakt qua drukte, aanbod van producten en de vrijgevigheid van de mensen. Toen we thuis kwamen hebben we met de rest de dag besproken en hieruit bleek dat de rest van de studenten eigenlijk heeft zitten wachten op een stoeltje tot de tijd voorbij was gegaan. Toch best raar dat we hier zo weggezet worden ondanks de kennis die we ondertussen hebben, en willen delen. Ik hoop dat we nog veel gaan zien komende dagen morgen voor gelijk ook weer onze laatste dag op surgical ward. Hierna gaan Lukas en ik een kijkje nemen op de Medical ward.

Dag 2

De tweede dag op stage begon weer op surgical ward. Na een heerlijke maaltijd de dag ervoor op het ziekenhuis (denken we) waren verschillende mensen ziek geworden. Gelukkig voelde ik me nog prima en kon ik gewon naar stage. Om het toch even netjes te melden zijn Lukas en ik even naar de kinderafdeling geweest om te melden dat de studenten ziek waren. Op de terugweg naar onze eigen afdeling kwamen we in een gang een man tegen die aan het zingen en klappen was. Het klonk erg goed dus wij bleven heel even kijken. Uit beleefdheid wilde we hier namelijk niet zomaar voorbij lopen omdat we iets van “god bless” opvingen en ze hier erg katholiek zijn. Op het moment dat wij naar die man toeliepen kwamen er twee vrouwen die zich aansloten bij deze man, een drie stemmig Afrikaans koortje (want het klonk erg goed) kon je het wel noemen. Zij begonnen ook mee te klappen en zingen dus wij bleven staan en ontkwamen er niet aan om ook me te klappen. Uit het niets kwamen verschillende mensen die zich aansloten bij de mensen die al stonden te zingen en te klappen. Nurses, dokters, en andere personeelsleden merkte we nadat we verschillende uniformen zagen. Iedereen begon een ander ritme te klappen en zo ontstond er een orkest aan geklap en gezang. Nadat er ondertussen een man of 60 in de gang naast elkaar stond en te klappen stond er uit het niets ineens een priester voor ons. Deze begon een psalm voor te lezen eerst in het Engels en daarna in het Ewe het dialect wat ze hier spreken. De priester hield hierna nog een speech over corruptie en vertelde dat we als verplegend personeel een voorbeeld functie hadden voor zieke mensen die zichzelf in een kwetsbare situatie bevinden. Hij vertelde dat hier geen misbruik van gemaakt mocht worden en ik neem aan dat dit hier dus wel eens voorkomt. Nadat de priester zijn verhaal gedaan had zette de directeur van het ziekenhuis, die ook ergens in de sliert stond, een stap naar voren en hij vertelde eerst de algemene mededelingen. Nadat hij deze op had gelezen hebben we alle mensen die de week ervoor overleden waren herdacht met een moment van stilte. Na het moment van stilte hebben we met z’n alle nog één keer het gebed opgezegd en na de laatste amen, liep iedereen ineenkeer als een bijennest door elkaar heen. Wij stonden nog een beetje verbaasd over wat we meegemaakt hadden te kijken terwijl iedereen naar zijn of haar afdeling ging. Achteraf bleek dit het ochtend gebed te zijn, dit word hier iedere dag gedaan, toch een bijzonder begin van de dag als je zo een half uur te laat komt. En wat een verschil met Nederland, waar je als je jezelf omgekleed hebt en een keer goedemorgen mompelt tegen een collega, zo snel mogelijk naar het dichtstbijzijnde koffieautomaat strompelt en daar een dubbele espresso naar binnen werkt. Toen we eenmaal op de afdeling aankwamen bleken we met zuster Evelyn mee te lopen. Omdat we de dag ervoor surigical day gehad hadden waren er een stuk minder patiënten voor wound dressing. Er waren wel wat patiënten en zo kwamen we bij een farmer aan die een schotwond in z’n arm had. Tot mijn grote verbazing werd er uit de wond die de grote van een kogel had, denk ik een halve meter aan verband uitgehaald het verband bleef maar komen. Waar het vandaan kwam weet ik niet maar ik moest aan die goocheltruc denken waarbij een goochelaar doekjes uit z’n mouw blijft toveren. Terwijl we met deze wond bezig waren, wat dan even voor het beeld op een 9 persoons kamer gebeurd, zonder gordijntje of iets. Een man op de kamer gereden met een bebloed gezicht, armen en benen. Bij navraag wat er met deze patiënt gebeurd was, bleek hij net aangereden te zijn door een auto. Waar bij ons een vers trauma eerst op de spoed goed behandeld word voordat ze naar een verpleegafdeling komen. Werd deze patiënt met al z’n verwondingen gewoon die 9 persoons kamer opgereden. Aan ons als verpleegkundige de taak om het maar op te lossen. Gelukkig nam een andere verpleegkundige het over. Ondertussen was de dokter samen met zijn assistent en een medical student op de afdeling gearriveerd. Wij mochten met hun de ronde lopen en we liepen langs alle patiënten. De dag ervoor hadden we een vrouw gezien die ontzettend veel pijn in haar heup aangaf. Haar linker been was korter als de andere en dat is voor mij genoeg reden om een heupfractuur te vermoeden. Gelukkig waren er al wel röntgen foto’s gemaakt. Nadat de dokter deze aan het bed maar eens ging bekijken duurde het erg lang voordat hij weer iets zei. Hij gaf de foto’s aan zijn assistent en deze bekeek ze aandachtig met de medical student. Ook wij wilde de foto’s wel eens zien. Toen we de foto’s eenmaal zagen was er duidelijk een femur (bovenbeen) fractuur te zien. Wij lieten dit aan de dokter zien. die enigszins verbaasd zei, “very good” ik denk toch niet dat hij deze fractuur had gezien want nadat wij de breuklijn aangewezen hadden begon hij ineens allerlei testjes uit te voeren. Hij kwam tot de conclusie dat deze patiënt een femur fractuur had, joh… Na deze conclusie liepen we terug naar de verpleegpost, we kwamen een andere student van ons tegen die ons een schokkend verhaal vertelde. Zij had een overleden patiënt op een van haar kamers. Bij navraag door de student waar deze patiënt aan overleden was vertelde de doktor dat hij waarschijnlijk aan verkeerde medicatie in het infuus was overleden. Tegen familie is verteld dat de ze de patiënt verkeerd voedsel hadden gegeven. Oke… het moet toch echt niet gekker worden hier! Zo maak je nog eens wat mee tijdens je stage. Hoe het nou precies zat weet niemand maar dat er van het verhaal niet veel klopte was wel duidelijk. Nadat wij onze ronde met de doktor hadden afgemaakt hebben we zitten wachten, wachten, en eigenlijk nog even zitten wachten. Verpleegkundige doen hier namelijk niks voor patiënten dat moeten ze zelf maar regelen. Ondertussen liep het al tegen 12 uur aan en konden we weer een uurtje gaan lunchen weer de kip met rijst ook deze keer smaakte hij prima. S’ middags hebben we een bloedtransfusie uitgevoerd waarbij de controle voor een transfusiereactie (allergische reactie op het nieuwe bloed) bestond uit een observatie hoe de patiënt in haar bed lag. In Nederland controleren we bij het begin, na 5 minuten, na 10 minuten en nadat het zakje bloed is ingelopen de temperatuur, bloeddruk en pols. Hier gebeurd dat niet en ik vraag me toch sterk af wat ze hier doen als er een transfusie reactie optreed. Na de transfusie was het eigenlijk al weer bijna tijd om te gaan. We hebben de overdracht weer meegemaakt die net als de dag ervoor bestond uit de zin: “dat staat in het dossier van de patiënt”. Na 2 dagen in een Ghanees ziekenhuis kan ik wel vertellen dat het hier er totaal anders aan toe gaat. Volgende week gaan we 2 dagen meekijken op Medical ward en ik ben erg benieuwd wat we nu weer gaan zien en meemaken. Dat er weer van alles zal gaan gebeuren staat denk ik wel vast. Ik ben benieuwd.